استارتاپ‌ لیتوانی | اکوسیستمی در حال رشد در قلب اروپا

لیتوانی، کشوری کوچک در شمال شرقی اروپا، در سال‌های اخیر به یکی از قطب‌های نوظهور و جذاب برای استارتاپ‌ها مطرح شده است. این کشور با زیرساخت‌های دیجیتال قوی، حمایت‌های دولتی قابل توجه، نیروی کار ماهر و هزینه‌های مقرون‌به‌صرفه توانسته است توجه کارآفرینان و سرمایه‌گذاران بین‌المللی را به خود جلب کند و محیطی ایده‌آل برای رشد و شکوفایی استارتاپ‌ها فراهم کرده است. در این مقاله، به بررسی ابعاد مختلف استارتاپ‌های لیتوانی، از فرصت‌ها و چالش‌ها تا چشم‌انداز آینده، می‌پردازد.

-

ویزای استارتاپ لیتوانی

ویزای استارتاپ لیتوانی فرصتی ایده‌آل برای کارآفرینان غیراروپایی (خارج از اتحادیه اروپا) می‌باشد که به دنبال تأسیس یا گسترش کسب‌وکار خود در یک محیط پویا و پیشرفته هستند. این برنامه با حذف نیاز به سرمایه‌گذاری کلان یا ایجاد شغل، فرآیند اخذ اقامت را تسهیل می‌کند. بدین صورت که متقاضیان تنها با ارائه یک طرح نوآورانه و کسب تأییدیه از مراجع مربوطه، می‌توانند مجوز اقامت موقت یک‌ساله دریافت کنند که تا دو سال دیگر نیز قابل تمدید است. همچنین، این ویزا امکان همراهی اعضای خانواده را فراهم می‌سازد و دسترسی به شبکه‌های حرفه‌ای و امکانات حمایتی را در اختیار متقاضیان قرار می‌دهد. 

لیتوانی با ترکیبی از هزینه‌های زندگی مناسب، کیفیت بالای استانداردهای زندگی و رویکرد خانواده‌محور در مهاجرت، مقصدی جذاب برای استارتاپ‌ها محسوب می‌شود. برخلاف بسیاری از برنامه‌های مشابه در اروپا، این ویزا با فرآیند اداری سریع و ساده، مسیر مهاجرت را برای کارآفرینان هموار می‌کند. پس از سه سال اقامت موقت، افراد می‌توانند برای اقامت دائم اقدام کنند، مشروط به رعایت شرایط عمومی مهاجرت. این طرح نه‌تنها مسیر ورود به بازار اروپا را باز می‌کند، بلکه بستری امن برای رشد بلندمدت کسب‌وکارها ایجاد می‌نماید.

شرایط و ضوابط درخواست ویزای استارتاپی لیتوانی

ویزای استارت‌آپی لیتوانی برای شهروندان کشورهای غیر عضو اتحادیه اروپا/فضای اقتصادی اروپا طراحی شده است که مایل به راه‌اندازی یا اداره کسب‌وکارهای نوآورانه در لیتوانی هستند. اما برای آنکه واجد شرایط درخواست این ویزا باشید، می‌بایست طرحی برای یک کسب‌وکار استارتاپی ارائه دهید که فناوری‌های جدید یا نوآوری‌های مهم دیگر را در جهت توسعه اقتصادی و اجتماعی لیتوانی معرفی کند و پتانسیل مقیاس‌پذیری سریع را داشته باشد (ماده 45 (1) قانون جمهوری لیتوانی در مورد وضعیت حقوقی خارجیان). شما باید قصد راه‌اندازی کسب‌وکار در یکی از زمینه‌های زیر را داشته باشید:

✔️ فناوری مالی

✔️ فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT)

✔️ بیوتکنولوژی

✔️ فناوری نانو (نانوتکنولوژی)

✔️ مکانیک پیشرفته (مکاترونیک) و

✔️ فناوری لیزر
-

متقاضیان ویزای استارتاپ لیتوانی می‌بایست:

• قصد ثبت شرکت خود در لیتوانی را داشته باشید؛

• ایده استارتاپی شما می‌بایست نوآوری را نشان دهد، به اکوسیستم استارتاپی لیتوانی کمک کند و پتانسیل تأثیر اقتصادی یا تکنولوژیکی قابل توجهی داشته باشد.
• پوشش کامل بیمه‌ی درمانی در طول مدت اقامت در لیتوانی را داشته باشید (ماده 26 (2) قانون جمهوری لیتوانی در رابطه با وضعیت حقوقی خارجیان)؛
• منابع مالی جهت حمایت از فعالیت‌های تجاری و تأمین هزینه‌های خود در طول اقامت در کشور لیتوانی را داشته باشید (ماده 26 (3) و ماده 27 قانون جمهوری لیتوانی در مورد وضعیت حقوقی خارجیان)؛
• مکان اسکان خود را برای مدت اقامت در لیتوانی فراهم کرده باشید (ماده 26 (4) قانون جمهوری لیتوانی در مورد وضعیت حقوقی خارجیان).

انواع ویزای استارتاپ لیتوانی

برای اینکه مؤسس یک استارتاپ خارج از اتحادیه اروپا (non-EU) بتواند به همراه اعضای خانواده‌اش به کشور لیتوانی سفر کنند و در آنجا اقامت داشته باشند، به ویزا نیاز دارند. مگر آنکه از کشوری باشند که بدون نیاز به ویزا، به کشور لیتوانی دسترسی دارند. (مانند شهروندن اتحادیه اروپا EU)

دو نوع ویزا وجود دارد که می‌توانید دریافت کنید:

• ویزای شینگن (تایپ C) رایج‌ترین نوع ویزا و ویزای کوتاه مدت شینگن می‌باشد، برای سفرهای توریستی، دیدار از دوستان و خانواده، شرکت در کنفرانس‌ها و انجام امور تجاری صادر می‌شود و به دارندگانش اجازه می‌دهد تا حداکثر ۹۰ روز در هر دوره ۱۸۰ روزه در لیتوانی و سایر کشورهای عضو شینگن اقامت داشته باشند. برای این ویزا متقاضیان باید مدارک هویتی، سفر، اقامت و بودجه کافی برای سفر ارائه دهند.
• ویزای ملی (National Visa – تایپ D) ویزای اقامت طولانی‌مدت شینگن است که برای اهدافی مانند تحصیل، کار، یا اقامت دائم صادر می‌شود، به دارندگانش اجازه می‌دهد برای مدت بیش از ۹۰ روز در لیتوانی و کشورهای دیگر عضو شینگن اقامت داشته باشند. این ویزا متقاضیان نیاز به ارائه مدارک قوی‌تر و  جزئیات دقیق‌تری از اهداف اقامت خود و شرایط مالی، تحصیلی یا شغلی دارند. اگر شما هم قصد دارید تا به عنوان یک کارآفرین، کسب و کار استارتاپی خود را در کشور لیتوانی راه‌اندازی کنید، این نوع از ویزا مناسب شما خواهد بود.
  -

-
✨نکته: برای اینکه یک بنیانگذار استارت‌آپی غیر اتحادیه اروپا برای ویزای استارت‌آپ لیتوانی (SVL) درخواست دهد، باید مدارک زیر را نیز به سفارت لیتوانی ارائه دهد:

• گواهی SVL صادر شده توسط استارتاپ لیتوانی (Startup Lithuania)
• تاییدیه رزرو وقت در اداره مهاجرت لیتوانی

نحوه درخواست ویزای استارتاپ لیتوانی

۱. ثبت درخواست ویزای استارتاپ : در مرحله اول می‌بایست از طریق وب‌سایت رسمی و معتبر لیتوانی برای ویزای استارتاپ این کشور درخواست دهید و فرم درخواست آنلاین ویزا را با استفاده از اطلاعات شخصی و هویتی در رابطه با بنیانگذارن، تیم، ایده و استراتژی خود تکمیل کنید.

۲. مصاحبه ویدیویی آنلاین : در این قسمت پس از ثبت درخواست و مدارک موردنیاز، در صورت واجد شرایط بودن، از شما دعوت می‌شود تا در یک مصاحبه ۳۰ دقیقه‌ای آنلاین جهت مطرح کردن ایده استارتاپی خود و همچنین پرسش و پاسخ مربوط به‌ آن شرکت کنید.

۳. ارزیابی توسط کمیته : در این مرحله، پس از سپری کردن درخواست شما از مرحله اولیه، درخواست اخذ ویزای استارتاپی شما به همراه مصاحبه تصویری ضبط شده به کمیته استارتاپ لیتوانی جهت ارزیابی نهایی ارسال می‌شود. این ارزیابی ممکن است ۱۵ روز کاری تا یک ماه به طول بی‌انجامد، بنابراین صبور باشید.

۴. اخذ نامه تأییدیه: اگر کمیته استارتاپی، درخواست شما را تأیید کند، یک نامه تأییدیه از کارآفرینی لیتوانی دریافت خواهید کرد. این نامه تنها به مدت سه ماه اعتبار دارد.

۵. درخواست مجوز اقامت موقت (TRP) : پس از دریافت نامه تأییدیه رسمی از کمیته ارزیابی، واجد شرایط اپلای جهت درخواست ویزا و مجوز اقامت موقت خواهید بود. بنابراین نامه تأییدیه خود را به همراه باقی مدارک موردنیاز جمع‌آوری کنید. یک حساب کاربری در وبسایت رسمی مهاجرتی لیتوانی ایجاد کنید، فرم درخواست مجوز را با دقت و صحت کامل تکمیل و به همراه اسکن تمامی مدارک موردنیاز که ترجمه رسمی شده است، آپلود کنید.

۶. رزرو وقت سفارت : پس از تکمیل درخواست خود، از شما خواسته می‌شود که یک نوبت برای تحویل مدارک اصلی، در کنسولگری یا سفارت کشور لیتوانی در محل زندگی‌تان رزرو کنید. همچنین باید یک ایمیل حاوی تایید بارگذاری مدارک و جزئیات رزرو وقت مصاحبه دریافت کنید. قبل از مراجعه به سفارت، می‌بایست برای دوره اقامت موقت خود در کشور لیتوانی، مکان اقامتی فراهم کنید. توصیه می‌شود که مدت زمان قرارداد شما ۱۵ ماهه باشد.

۷. مراجعه به سفارت/کنسولگری: در وقت تعیین شده برای مصاحبه و ارائه اطلاعات بیومتریک، در سفارت حاضر شوید و کلیه اسناد اصلی مربوط به درخواست مجوز اقامت موقت (TRP) را ارائه دهید. پس از بررسی درخواست شما، ایمیلی حاوی زمان مشخص برای دریافت مجوز خود دریافت خواهید کرد. زمان پردازش مجوز اقامت معمولاً ۲ ماه می‌باشد، اما با پرداخت هزینه‌ی ویژه، می‌توان آن را به یک ماه تسریع کرد.

۸. راه‌اندازی کسب و کار: پس از اخذ مجوز اقامت موقت (TRP)، به مدت ۳۰ روز فرصت دارید تا به طور رسمی کسب و کار خود را در کشور لیتوانی به ثبت برسانید. پس از ثبت شرکت، موظف هستید تا ظرف مدت ۳ روز کاری، مراجع ویزای استارتاپی لیتوانی را مطلع سازید. همچنین شما می‌بایست تاریخ انقضای مجوز اقامت موقت (TRP)، کد ثبت شرکت و نام کامل کسب و کار خود را به همراه اطلاعات موردنیازی نظیر یک کپی از گواهی ثبت و قرارداد ثبت شرکت ارائه کنید.

مراحل اخذ اقامت دائم لیتوانی از طریق استارتاپ (مسیر رسیدن به اقامت دائم)

مرحله اول – مدت اولیه مجوز اقامت موقت (TRP) معمولاً یک سال است. شما می‌توانید این مجوز را دو بار، هر بار برای یک سال دیگر، تمدید کنید. هر بار کمیته استارتاپی موظف به ارزیابی کسب و کار شما، از جمله پیشرفت‌ها و دستاوردهای حاصل در سال اول، خواهد بود.

مرحله دوم – پس از سه سال، برای ادامه فعالیت‌های قانونی خود، می‌بایست برای اقامت موقت درخواست دهید. این احتمالاً به معنای یکی از موارد زیر است:

• الف : اثبات اینکه شما مدیر شرکت، مدیر عامل شرکت یا سهامداری هستید که حداقل یک سوم از سرمایه مجاز را دارا هستید؛ پرداخت حقوقی معادل حداقل ۲ واحد پایه اقتصادی (BDU) کشور؛ و سرمایه سهامی شما ۲۸ هزار یورو باشد که حداقل ۱۴ هزار یورو آن از منابع خارجی سرمایه‌گذاری شده باشد. یا
• ب: اثبات اینکه شما سهامداری هستید که حداقل یک‌سوم از سرمایه سهام مجاز شرکت را در اختیار دارید و این شرکت ۵ شغل ایجاد کرده است.

در این صورت شما می‌توانید جهت تغییر مجوز اقامت درخواست دهید. سپس مجوز اقامت موقت برای سه سال دیگر (ماده ۴۵(۳) قانون جمهوری لیتوانی در مورد وضعیت حقوقی اتباع خارجی) اعطا می‌شود.

مرحله سوم – پس از ۵ سال اقامت پیوسته در لیتوانی با مجوز اقامت موقت، ممکن است واجد شرایط اخذ اقامت دائم شوید (ماده ۵۳ (۸) قانون جمهوری لیتوانی در مورد وضعیت حقوقی اتباع خارجی). برای دریافت اقامت دائم، می‌بایست تایید کنید که آزمون زبان لیتوانیایی و مبانی قانون اساسی را گذرانده‌اید. زمان پردازش درخواست اغل تا ۴ ماه به طول می‌انجامد، اما می‌توان با پرداخت هزینه‌ فوریتی به ۲ ماه نیز کاهش داده شود.

مرحله چهارم – پس از ۱۰ سال اقامت پیوسته، می‌توانید برای تابعیت/شهروندی لیتوانی درخواست دهید. برای این مرحله می‌بایست آزمون زبان لیتوانیایی و آزمون مبانی قانون اساسی لیتوانی (ماده ۱۲، قانون تابعیت) را با موفقیت پشت‌سر بگذارید.  در حال حاضر، شما همچنان باید در زمان درخواست، هر تابعیت دیگری را که دارید، رد کنید.

✨ نکته: اعضای خانواده شما نیز می‌توانند پس از ۵ و ۱۰ سال اقامت پیوسته با مجوز اقامت موقت، به ترتیب برای اقامت دائم و تابعیت درخواست دهند.

مدارک موردنیاز ویزای استارتاپ لیتوانی

اسناد و مدارکی که در ابتدای درخواست به آنها نیاز خواهید داشت، شامل :

• فرم درخواست آنلاین
• پاورپوینت معرفی کسب و کار
• رزومه
• مدرک تحصیلی و دیگر مدارک مرتبط برای اثبات صلاحیت‌های شما.

* جهت اخذ ویزای فناوری لیتوانی، ارائه مدرک دانشگاهی الزامی نیست و با مدرک دیپلم نیز می‌توانید برای به دریافت آن اقدام کنید. ناگفته نماند که داشتن مدرک تحصیلی مرتبط با ایده استارتاپی و بیزینس پلن ارائه شده، شانس دریافت ویزای شما را تا حد بسیاری افزایش می‌دهد.

مدارک تکمیلی مورد نیاز برای درخواست مجوز اقامت موقت (TRP) لیتوانی

• فرم تکمیل شده درخواست مجوز اقامت موقت (TRP)
• یک قطعه عکس پرسنلی (اندازه پاسپورت)
• پاسپورت معتبر
• ویزای معتبر که حق اقامت شما در کشور لیتوانی را فراهم کند.
• گواهی عدم سوء پیشینه از هر کشوری که در ۲ سال گذشته بیش از ۶ ماه در آن اقامت داشته‌اید.
• نامه تأییدیه از کارآفرینی لیتوانی
• تمکن مالی یا صورت حساب بانکی که تأیید کند شما توانایی تأمین مخارج زندگی خود در کشور لیتوانی را در مدت اقامت خود دارید. (حداقل ۷۲۸۴ یورو) (صورت حساب‌های بانکی می‌بایست مهر و امضای بانک را داشته باشند).
• لیستی از کشورهای خارجی که در طول ۱۰ سال گذشته از آنها بازدید کرده‌اید یا در آنها زندگی کرده‌اید را ارائه دهید. (ماده ۲۶ (۵) قانون وضعیت قانونی اتباع بیگانه در جمهوری لیتوانی)
• توافقنامه یا قرارداد اسکان که ۱۲ ماه آینده را پوشش دهد، به یکی از اشکال زیر (این فقط زمانی مورد نیاز خواهد بود که شما اصل مدارک خود را در هنگام مراجعه به سفارت لیتوانی ارائه می‌دهید):
• قرارداد اجاره امضا شده و ثبت شده در دفتر ثبت اسناد رسمی لیتوانی (VĮ Registrų centras) .
• رضایت نامه امضا شده توسط مالک مبنی بر اینکه ملکی (آپارتمان) را برای ۱۲ ماه آینده اجاره خواهد داد و به او اجازه می‌دهد محل زندگی خود را ثبت کند. بدین صورت که مالک/موجر به همراه متقاضی به اداره مهاجرت می‌رود و صحت رضایت‌نامه را تأیید می‌کند.
• بیمه درمانی معتبر برای ۱۲ ماه / در دوره TRP (مبلغ بیمه نباید کمتر از ۳۰ هزار یورو باشد).
• هزینه درخواست مجوز (با کارت در هنگام مراجعه به پرداخت می‌شود).

آیا می‌توانم اعضای خانواده خود را به عنوان همراه به لیتوانی ببرم؟

بله، اعضای خانواده (همسر و فرزندان) می‌توانند متقاضی را همراهی کنند. همسر/شریک مدنی شما و هر فرزند وابسته‌ای که دارید، می‌توانند برای ویزای پیوست خانوادگی درخواست داده و همزمان با شما وارد کشور لیتوانی شوند. ویزای آن‌ها برای مدت مشابه ویزای شما صادر خواهد شد.

مدارک موردنیاز همراهان متقاضی عبارتند از:

• پاسپورت/ گذرنامه معتبر.
• گواهی بیمه سلامت
• مدارک و اسناد ازدواج و تولد (که به زبان لیتوانیایی ترجمه رسمی شده باشد.)

* اعضای خانواده ممکن است یک مجوز اقامت یک ساله دریافت کنند که به مدت دو سال قابل تمدید است.

* همچنین همسر متقاضی نیازی به مجوز کار جهت اشتغال به کار در کشور لیتوانی ندارند.

جدول زمانی و هزینه‌های درخواست ویزای استارتاپ لیتوانی

ویزای شینگن یا ملی (نوع D):

زمان پردازش استاندارد بر اساس نمایندگی دیپلماتیک لیتوانی در محل شما اعمال می‌شود.

هزینه‌های مجوز اقامت موقت (TRP):

• روال عادی: حدود ۱۵۰ یورو.
• روال فوری: حدود ۳۰۰ یورو.

-

زمان پردازش ⏳

عادی: ۲ ماه.

فوری: ۱ ماه (مشروط به ارائه کلیه مدارک مورد نیاز)

استارتاپ‌های فعال لیتوانی در سال ۲۰۲۵

لیتوانی دارای بیش از ۵۶۲۵ استارتاپ در سراسر کشور است. از این تعداد، ۸۲۹ شرکت اسپانسر شده هستند که مجموعاً ۵.۴۸ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری مخاطره‌پذیر و سرمایه خصوصی جمع‌آوری کرده‌اند. این کشور محل زندگی ۲ شرکت یونیکورن (شرکت‌های خصوصی با ارزش بیش از یک میلیارد دلار) است. در مجموع، ۴۸۹ سرمایه‌گذار در ۱٬۲۰۷ دوره تأمین مالی شرکت کرده‌اند، که در نتیجه ۳۵ استارتاپ در مراحل اولیه تأمین مالی دریافت کرده و ۱۹ استارتاپ در مراحل نهایی جذب سرمایه داشته‌اند. در پنج سال گذشته، ۶۷۸ شرکت جدید تأسیس شده است که بیش از ۱۳۰ میلیون دلار در قالب سرمایه جذب کرده‌اند. استارتاپ‌های لیتوانی شاهد ۱۸۱ خرید و ۴۳ عرضه اولیه عمومی (IPO) بوده‌اند، در حالی که ۴۸۸ استارتاپ فعالیت‌های خود را خاتمه داده‌اند. علاوه بر این، ۱۲۵ شرکت توسط زنان تأسیس شده است. در ادامه برخی از استارتاپ‌های موفق کشور لیتوانی معرفی شده است.

استارتاپ‌های موفق لیتوانی

• Vinted: یک پلتفرم خرید و فروش لباس دست‌دوم که به یکی از شرکت‌های موفق اروپایی تبدیل شده است.
•  TransferGo : سرویس انتقال پول بین‌المللی که در چندین کشور اروپایی فعالیت می‌کند. 
•   Oberlo : یک پلتفرم دراپ‌شیپینگ که بعدها توسط Shopify خریداری شد. 

چرا لیتوانی برای استارتاپ‌ها جذاب است؟

۱. هزینه‌های پایین راه‌اندازی کسب‌وکار

• هزینه‌های اداری و حقوقی در لیتوانی نسبت به بسیاری از کشورهای اروپایی پایین‌تر است.
• اجاره دفتر و استخدام نیروی کار در این کشور مقرون‌به‌صرفه است.

۲.دسترسی به بازار اروپا

عضویت در اتحادیه اروپا و منطقه شنگن، امکان تجارت آسان با سایر کشورهای اروپایی را فراهم می‌کند.

 ۳. حمایت‌های دولتی و مالیاتی

دولت لیتوانی برنامه‌های مختلفی مانند معافیت‌های مالیاتی و وام‌های کم‌بهره برای استارتاپ‌ها ارائه می‌دهد. 

۴. فرهنگ کارآفرینی رو به رشد

رویدادهای استارتاپی، شتاب‌دهنده‌ها و مراکز رشد متعددی در شهرهایی مانند ویلنیوس و کاوناس فعال هستند.

ویزای استارتاپ لیتوانی یکی از ساده‌ترین و سریع‌ترین روش‌ها جهت مهاجرت کاری به اتحادیه اروپا می‌باشد که زمان پردازش کمتری نسبت به سایر ویزاها دارد و به شهروندان خارجی این امکان را می‌دهد تا به شرط راه‌اندازی یک کسب و کار نوپا در یکی از صنایع تأیید شده با خانواده خود در لیتوانی زندگی کنند و در صورت تمایل، تابعیت این کشور را نیز دریافت کنند. اگرچه ممکن است چالش‌هایی در مسیر استارتاپ لیتوانی وجود داشته باشد، اما پتانسیل رشد در این کشور بسیار بالاست.
-